PALANDÖKEN, “ ZAM YAPMAK ÇÖZÜM DEĞİL”
ANKARA-
Enerji maliyetlerinin
esnaf ve sanatkârlara yük getirdiğini vurgulayan TESK Genel Başkanı Bendevi
Palandöken, "Son yapılan zamlarla
birlikte doğalgaza gelen artışla esnafın mağduriyeti de artacak. Tabii bu durum
fiyatlara yansıyacak. Enflasyonun yükselmesine, maliyetlerin artmasına sebep
olacak. Bununla ilgili esnaf için özel bir tarife yapılması lazım. Enerji
sektörü, esnafın en büyük girdi maliyetleri içerisinde yer alıyor. Artık birçok
müessesede ya elektrikli ya da doğalgazlı fırınlar kullanılıyor. Üretimin en
büyük kalemi olan enerji maliyetleri, esnafı mağdur ediyor. Elektrikte
sanayiciye ayrı, konuta ayrı tarife uygulanırken esnaf ise ticarethane
kapsamında kullandığı elektrik bedellerini en yüksek tarifeden ödüyor.
Konutlarda elektrik tasarrufu yapılması için çeşitli tedbirler alınırken,
esnafın da dükkânının aydınlatılması hem can güvenliği hem de mal güvenliği
açısından önemli. Sokaklar aydınlık olursa insanlar o caddede, sokakta,
mahallede güvenli bir şekilde gezebilir” dedi.
-“ESNAFIN
ÜZERİNDEKİ ENERJİ MALİYETİ YÜKÜ HAFİFLETİLMELİ”
Esnafın korunması gerektiğini belirten Palandöken,
“Aynı şekilde tabela da önemlidir.
Sokağı aydınlatmazsa o sokak, o semt işlevini kazanamaz. Yapılması gereken,
esnafın tarifelerinin biraz daha düşük olmasıdır. Doğalgaza yüzde 25 civarında
bir zam yapıldı. Bu çok büyük bir rakam. Maliyetin dörtte biri kadar bir artış
anlamına geliyor. Yani 1 liralık maliyete yüzde 25 eklendiğinde bu bedel daha
da yükselecek. Esnafın gelirinin artması için alternatif çözümler üretilmesi
gerekiyor. Yoksa esnaf zaten ayakta zor duruyor. Elektrik parası, doğalgaz
parası, aynı şekilde sosyal güvenlik primleri ve diğer girdi masrafları esnafı
perişan ediyor. Esnaf ve zanaatkârsız bir toplumda enflasyonla mücadele uzun
sürecek gibi görünse de, esnafın ayakta kalma süresinin azaldığını herkes
görebiliyor. Bunun için elektrik ve doğalgaz tarifelerinde düzenleme yapılmalı.
Bu kalemler girdi maliyeti olarak kabul edilirse; bir pastacının, bir
simitçinin, bir fırının, bir bakkalın buzdolabı ya da bir kasabın kullandığı
elektrik maliyetleri vatandaşa bu kadar yansımaz. Bu tür zamlar yapılırken,
fiyatların kontrol edilebilmesi ve maliyetlerin azaltılabilmesi için önlem
alınması gerekiyor. Klimalar çalışacak, sokak aydınlatılacak, tabelalar
yanacak. Dolayısıyla o cıvıltı, o parlaklık, o dükkânların hangi mesleği icra
ettiğini gösterecek şekilde korunmalı” diye konuştu.
-“BU
ZAMLAR EKONOMİK DÜZELME YERİNE ZARAR VERECEK”
Zammın çare olmadığını ifade eden
Palandöken, “3 girdi çok önemli:
birincisi elektrik, ikincisi doğalgaz, üçüncüsü su. Dördüncüsü de işçi
maliyetleri. Ayrıca bilindiği üzere iş yeri kiralarıyla ilgili sıkıntılar da
devam ediyor. Artık mal sahipleri, ’10 yılı doldurdun, iş yerimi boşalt’ demeye
başlıyor. Esnaf ise ancak 10 yıl içinde müşteri potansiyelini oluşturabiliyor.
Bu durumda dükkânını boşaltmak zorunda kalması, işsiz kalmasına neden oluyor. Hem
Maliye Bakanlığı hem Enerji Bakanlığı hem de Ticaret Bakanlığı bir araya gelip,
esnafın bu mağduriyetini gidermeli. Diğer taraftan biliyorsunuz, esnaf artık
kamu hizmeti gören bir kurum hâline geldi. Ticarethanelerin tasarruf yapma gibi
bir lüksü yok. Mecburen bu enerjiyi kullanmak zorundalar. Teknoloji gelişiyor.
Herkes artık işini elektrik ya da doğalgazla yapıyor. Eskisi gibi odun, kömür
kullanılmıyor artık. Gaz lambası da kalmadı. Bu gelen maliyetler dar gelirli
esnafı mağdur ediyor. Bununla ilgili bir an evvel tedbirlerin alınması elzem
oldu. Dolaylı vergilendirme de aynı şekilde, ÖTV’de KDV’de fiyatların
yükselmesi yine vatandaşa yansıyor, küçük esnaf ayakta kalamıyor. Bu zamlar
ekonomideki düzelme yerine zarar getirecek. Ekonomik tedbirler başarılı bir
şekilde düşüş eğilimine girmeli; mevsimsel de olsa herkesin mustarip olduğu bir
konu. Her artış, devletin gelirini artırması gereken bir kalem olarak görülse
bile, bu zamların hem tüketiciye hem de bu ticareti yapan insanlara önemli bir
yük getirdiği, dolayısıyla maliyetin yine dar gelirliye yansıdığı herkes
tarafından biliniyor. Bu zamlardan kaçınmak lazım. Zam çare değil” diye konuştu.
GENEL BAŞKANDAN
